ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΗΝΙΣΚΩΝ
Ο μηνίσκος αποτελεί μια δισκοειδή χόνδρινη δομή που ανευρίσκεται μεταξύ του οστού του μηρού και του οστού της κνήμης και λειτουργεί ως «αμορτισέρ» στις συνεχόμενες κινήσεις του γόνατος. Κάθε γόνατο έχει δύο μηνίσκους, έναν έσω και έναν έξω.
Στη περίπτωση που η βλάβη του μηνίσκου είναι τόσο σοβαρή που δε μπορεί να αποκατασταθεί, μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί. Ωστόσο, χωρίς τη δράση του μηνίσκου σαν “ανάρτησης” αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο.
Όσον αφορά στους μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς με αυτή τη κατάσταση, η αρθροπλαστική γόνατος μπορεί να είναι η ενδεδειγμένη λύση. Ωστόσο, όταν πρόκειται για νέους και δραστήριους ασθενείς κάτω των 55 έτων θα πρέπει να επιλεγεί μια άλλη εναλλακτική θεραπεία, όπως η μεταμόσχευση μηνίσκου.
Κατά τη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης του μηνίσκου, ο ήδη κατεστραμμένος και εκφυλισμένος μηνίσκος τους ασθενούς αντικαθίσταται με χόνδρινο ιστό ενός δότη. Η μεταμόσχευση του μηνίσκου δεν ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις ασθενών. Σε περίπτωση προχωρημένου σταδίου αρθριτικών αλλοιώσεων στο γόνατο, η μεταμόσχευση μηνίσκου μπορεί να μη βοηθήσει. Σε έναν συγκεκριμένο αριθμό ασθενών όμως μπορεί να προσφέρει σημαντική ανακούφιση από τον πόνο.
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
Η άρθρωση του γόνατος αποτελείται από τρία οστά: Το μηριαίο, τη κνήμη και την επιγονατίδα. Η τελευταία ευρισκόμενη μπροστά από την άρθρωση παρέχει, μεταξύ των άλλων, προστασία.
Μεταξύ του μηριαίου και της κνήμης ευρίσκονται οι μηνίσκοι, δύο ημισεληνοειδείς δομές από χόνδρο που δρούν ως «αμορτισέρ». Με το σχήμα και τη σύστασή τους, οι δύο μηνίσκοι (έσω και έξω) συμβάλουν στην ομαλή λειτουργία του γόνατος εξομαλύνοντας τις επιφάνειες της άρθρωσης και κατανέμοντας καλύτερα τα φορτία.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Σε περίπτωση που ο μηνίσκος υποστεί σοβαρή κάκωση ή αφαιρεθεί, τότε ο αρθρικός χόνδρος που προστατεύει το γόνατο θα αρχίσει να φθείρεται πιο γρήγορα και η ολίσθηση μεταξύ των οστών του μηρού και της κνήμης θα γίνει επώδυνη. Πρόκειται σε γενικές γραμμές για μια παθολογική κατάσταση εκφύλισης που ονομάζεται οστεοαρθρίτιδα.
Ο σκοπός της επέμβασης της μεταμόσχευσης του μηνίσκου είναι να αντικατασταθεί ο εκφυλισμένος μηνίσκος από τον χόνδρινο ιστό του δότη, γεγονός που ανακουφίζει από τον πόνο και καθυστερεί τα φαινόμενα της οστεοαρθρίτιδας, παρόλο που δεν έχουμε ακόμα μελέτες με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΛΛΟΜΟΣΧΕΥΜΑΤΟΣ
Ο υγιής πτωματικός ιστός λαμβάνεται από από έναν ανθρώπινο δότη και καταψύχεται (αλλομόσχευμα). Κατόπιν επεξεργασίας μετράται λεπτομερώς και αποθηκεύεται. Η σωστή μέτρηση είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της επιτυχίας της μεταμόσχευσης. Κατά τη διάρκεια της μεταμόσχευσης θα επιλεγεί το ακριβές μέγεθος για τον υποψήφιο.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΑΛΛΟΜΟΣΧΕΥΜΑΤΟΣ
Πριν την επιλογή του δότη γίνεται μια διαδικασία διαλογής. Μόλις επιλεγεί ο δότης, ο ιστός του, υποβάλλεται σε αρκετά τεστ. Η ασφάλεια των ιστών παρακολουθείται από επιτροπές και επίσημους φορείς και ο έλεγχος περιλαμβάνει τεστ για ιούς όπως τον HIV/AIDS τον ιό του Δυτικού Νείλου, Ηπατίτιδες B και C καθώς και για βακτήρια.
ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
Παρόλο που η μεταμόσχευση μηνίσκων πραγματοποιείται εδώ και 20 χρόνια, εξακολουθεί να θεωρείται μια σχετικά σπάνια επέμβαση, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στα αυστηρά κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι ασθενείς για αυτή τη διαδικασία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι μετά από σοβαρές κακώσεις των μηνίσκων αναπτύσσουν οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο. Αν ο μηνίσκος έχει φθαρεί πάρα πολύ, η μεταμόσχευση μηνίσκου δεν είναι πλέον χρήσιμη.
Τα κριτήρια για μεταμόσχευση μηνίσκου περιλαμβάνουν:
- Ασθενείς κάτω των 55 ετών και δραστήριοι
- Απώλεια μεγαλύτερη του μισού μηνίσκου μετά από κάκωση ή σαν αποτέλεσμα παλαιότερης επέμβασης.
- Σοβαρός και σταθερός πόνος κατά τις δραστηριότητες
- Γόνατο με σταθερούς συνδέσμους
- Καθόλου (ή αρχικού σταδίου) οστεοαρθρίτιδα του γόνατος
- Όχι παχύσαρκοι
ΕΠΕΜΒΑΣΗ
Η επέμβαση της μεταμόσχευσης του μηνίσκου γίνεται αρθροσκοπικά και η διάρκεια νοσηλείας του ασθενούς εξαρτάται από τις εκάστοτε συνθήκες (από μία έως δύο ημέρες).
ΕΠΕΜΒΑΣΗ
Η αρθροσκόπηση του γόνατος αποτελεί μια από τις πιο διαδεδομένες χειρουργικές επεμβάσεις. Μέσω μιας πολύ μικρής τομής εισάγεται μια ειδική μικροκάμερα που παρέχει σαφή εικόνα του εσωτερικού του γόνατος. Μέσω κάποιων εξίσου μικρών τομών εισάγονται κάποια ειδικά εργαλεία για την επέμβαση.
Τυπικά, μέσω μιας τομής περί τα 5 εκατοστά μαζί με τις πολύ μικρές προαναφερθείσες τομές εισάγεται το αλλομόσχευμα (πτωματικός μηνίσκος) και σταθεροποιείται με ειδικά ράμματα στο οστό της κνήμης.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Ο κίνδυνος επιπλοκών από την χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης μηνίσκου είναι πολύ μικρός. Η δυσκαμψία και η ελλιπής επούλωση και ενσωμάτωση είναι οι πιο συχνές επιπλοκές. Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την αιμορραγία, την μόλυνση-λοίμωξη και τον τραυματισμό νεύρων και αγγείων.
Ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιστό του δότη είναι πάρα πολύ μικρός, αλλά υπαρκτός. Μπορεί να υπάρχουν διπλάσιες πιθανότητες να χτυπηθεί κάποιος από έναν κεραυνό (1/800.000) παρά να κολλήσει τον ιό του HIV/AIDS από μια μεταμόσχευση μηνίσκου (1/1.600.000).
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
- Ακινητοποίηση. Ο ασθενής θα χρειαστεί να φορέσει έναν νάρθηκα ακινητοποίησης και να χρησιμοποιήσει πατερίτσες (δεκανίκια) για τις πρώτες 4 με 6 εβδομάδες μετά την επέμβαση ώστε να επιτραπεί στον μεταμοσχευμένο ιστό να ενσωματωθεί με το οστό.
- Φυσικοθεραπεία. Μόλις ο πόνος και το οίδημα υποχωρήσουν μπορεί να αρχίσει η φυσικοθεραπεία. Μέσα από ειδικές ασκήσεις αποκαθίσταται το εύρος της κίνησης της άρθρωσης και της δύναμης.
- Μέρος του προγράμματος φυσικοθεραπείας επικεντρώνεται στο εύρος κίνησης του γόνατος. Οι ήπιες διατάσεις βελτιώνουν την ευλυγισία της άρθρωσης ενώ καθώς προχωράει το πρόγραμμα προστίθενται και ασκήσεις ενδυνάμωσης.
- Επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες. Οι περισσότεροι ασθενείς απέχουν από την εργασία τους περίπου 2 εβδομάδες. Ανάλογα με το είδος της δουλειάς χρειάζονται 2 με 3 μήνες για τους ασθενείς με χειρωνακτική δουλειά και ορθοστασία. Πρόκειται για ζητήματα που συζητώνται με τον θεράποντα ιατρό. Συνήθως δίνεται πλήρης ελευθερία κινήσεων (π.χ. άθληση) στους 6 με 12 μήνες μετά το χειρουργείο.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στην επιτυχία μιας μεταμόσχευσης μηνίσκου και περιλαμβάνουν:
- Την κατάσταση του γόνατος πριν την χειρουργική επέμβαση
- Την κατάλληλη διάσταση του αλλομοσχεύματος
- Την τεχνική συρραφής του αλλομοσχεύματος
- Την συμμόρφωση και προσήλωση του ασθενούς στο πρόγραμμα αποκατάστασης.
Τα αποτελέσματα των μελετών που έχουν γίνει αναφορικά με την μεταμόσχευση μηνίσκων δεν έχουν δώσει άριστα αποτελέσματα. Συνολικά, το 21% με 55% των μεταμοσχεύσεων αποτυγχάνει μέσα σε 10 χρόνια. Οι μεταμοσχεύσεις του έξω μηνίσκου παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας απ’ότι οι έσω μηνίσκοι.
Επίσης, έχουν δοκιμαστεί συνθετικοί μηνίσκοι, αλλά τα αποτελέσματα είναι για την ώρα αμφιλεγόμενα.
Η μεταμόσχευση των μηνίσκων αποτελεί μια χρήσιμη θεραπευτική επιλογή, αλλά όχι για όλους τους ασθενείς. Η σωστή διαλογή των περιστατικών και η προσήλωση στις ενδείξεις θεραπείας μπορούν να προσφέρουν σημαντική βοήθεια στους νέους και δραστήριους ασθενείς.
-
Για αντιμετώπιση του προβλήματός σας
ή καλέστε μας στο
