ΑΣΤΑΘΕΙΑ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΑΣ

Η επιγονατίδα αποτελεί το μεγαλύτερο σησαμοειδές οστό του σώματος. Διαθέτει δύο αρθρικές επιφάνειες με παχύ αρθρικό χόνδρο λόγω των βαρέων φορτίων που δέχεται. Η επιγονατίδα αρθρώνεται με το μηριαίο οστό και πιο συγκεκριμένα με την μηριαία τροχιλία – ενός είδους «αύλακα» - δημιουργώντας την επιγονατιδομηριαία άρθρωση του γόνατος. Όσο η επιγονατίδα παραμένει εντός της αύλακας κατά την κάμψη και έκταση, ο άνθρωπος μπορεί να περπατήσει, να τρέξει, να καθίσει και να σταθεί. Όταν η επιγονατίδα «γλιστράει» έξω από το αυλάκι προκαλείται πόνος και προβλήματα λειτουργίας της άρθρωσης.

ΑΙΤΙΑ

Η επιγονατίδα συνδέει τους μυς στο πρόσθιο μέρος του μηρού με την κνήμη. Κατά την κάμψη και έκταση του γόνατος, η επιγονατίδα έλκεται προς τα άνω ή κάτω. Όπως προαναφέρθηκε, το μηριαίο οστό διαθέτει μια εγκοπή ή αύλακα η οποία ονομάζεται μηριαία τροχιλία. Η επιγονατίδα αρθρώνεται και κινείται μέσα σε αυτή την εγκοπή. Εάν όμως αυτή η αύλακα είναι ρηχή ή ανομοιόμορφη, η επιγονατίδα μπορεί να γλιστρήσει, με αποτέλεσμα την εξάρθρωσή της. Ακόμη και ένα άμεσο πλήγμα μπορεί να προκαλέσει εξάρθρημα της επιγονατίδας.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

- Το γόνατο μπλοκάρει και δε μπορεί να υποστηρίξει πλέον το βάρος του σώματος
- Παρουσιάζεται πόνος στο πρόσθιο μέρος του γόνατος που αυξάνεται με τις δραστηριότητες
- Πόνος στην καθιστή θέση
- Ακαμψία
- Κριγμός («τρίξιμο») κατά τη διάρκεια της κίνησης
- Οίδημα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Κατά τη διάρκεια της φυσικής εξέτασης ο Ορθοπαιδικός ζητάει από τον ασθενή να περπατήσει, να εκτείνει και να κάμψει το γόνατό του. Ακολουθεί η προσεκτική εξέταση της περιοχής γύρω από την επιγονατίδα και οι μετρήσεις για την ευθυγράμμισή της.
Ακτινογραφίες: Είναι χρήσιμες για την εκτίμηση της επαλληλίας της επιγονατίδας με το μηριαίο (πως ταιριάζουν μεταξύ τους) και για τον αποκλεισμό άλλων βλαβών.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Εάν η επιγονατίδα είναι εξαρθρωμένη, το πρώτο βήμα είναι να αναταχθεί (δηλαδή να επιστρέψει στη θέση της). Μερικές φορές η ανάταξη γίνεται αυτόματα. Άλλες φορές ο Ορθοπαιδικός πρέπει να εφαρμόσει μια ήπια δύναμη για να ωθήσει την επιγονατίδα στη θέση της.
Το εξάρθρημα επιγονατίδας μπορεί να προκαλέσει βλάβες στην αρθρική επιφάνεια της επιγονατίδας και του μηριαίου οστού οδηγώντας σε επιπλέον πόνο και οστεοαρθρίτιδα. Η χειρουργική αρθροσκοπική επέμβαση μπορεί να διορθώσει αυτή τη κατάσταση.
Εάν η επιγονατίδα έχει εν μέρει εξαρθρωθεί, μπορεί να αντιμετωπισθεί συντηρητικά με ειδικές ασκήσεις και νάρθηκες. Οι ασκήσεις θα συμβάλλουν στην ενίσχυση των μυών του μηρού, έτσι ώστε να παραμένει η επιγονατίδα ευθυγραμμισμένη.
Η ποδηλασία συχνά συνιστάται ως μέρος της φυσικοθεραπείας. Επιπλέον, ειδικοί μαλακοί νάρθηκες μπορούν να βοηθήσουν στην αποθεραπεία του ασθενούς. Ο στόχος είναι να επιστρέψει ο ασθενής στις καθημερινές δραστηριότητές του μέσα σε έναν έως τρεις μήνες.
Στη περίπτωση που η επιγονατίδα εξακολουθεί να είναι ασταθής μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση. Με την επέμβαση η επιγονατίδα ευθυγραμμίζεται είτε με επιδιόρθωση και ενίσχυση των έσω καθεκτικών συνδέσμων είτε απελευθερώνοντας τους συνδέσμους που έλκουν την επιγονατίδα εκτός θέσης (release).