ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΟΝΑΤΟΣ
Η αρθροσκόπηση αποτελεί μια κοινή πλέον χειρουργική επέμβαση κατά την οποία μια άρθρωση προσεγγίζεται μέσω μιας μικρής κάμερας (αρθροσκόπιο) και ειδικά διαμορφωμένων εργαλείων. Η αρθροσκόπηση του γόνατος δίνει στον χειρουργό μια σαφή εικόνα του εσωτερικού της άρθρωσης, χρήσιμης για την διάγνωση και την θεραπεία των διαφόρων παθήσεων.
Η τεχνολογική πρόοδος έχει οδηγήσει σε οθόνες και κάμερες υψηλής ευκρίνειας και ανάλυσης, μετατρέποντας την αρθροσκόπηση σε ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στο γόνατο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρία Αθλητιατρικής πραγματοποιούνται περισσότερες από 4 εκατομμύρια αρθροσκοπικές επεμβάσεις στο γόνατο κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Η αρθροσκόπηση γίνεται μέσω πολύ μικρών τομών από τις οποίες ο Ορθοπαιδικός εισάγει το αρθροσκόπιο (ένα μικρό όργανο με κάμερα όσο το μέγεθος ενός μολυβιού) στην άρθρωση του γόνατος. Το αρθροσκόπιο στέλνει την εικόνα σε μια οθόνη τηλεόρασης στην οποία ο χειρουργός μπορεί να να δει τις δομές του γόνατος με μεγάλη λεπτομέρεια.
Ο Ορθοπαιδικός μπορεί να χρησιμοποιήσει την αρθροσκόπηση για να αποκαταστήσει ή να αφαιρέσει τους ιστούς που υπέστησαν βλάβη και για να γίνει αυτό εισάγονται ειδικά εργαλεία μέσω επικουρικών μικρών τομών.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
Πριν την αρθροσκόπηση του γόνατος, μπορεί να χρειαστεί μια πλήρης εξέταση κατά την οποία μπορεί να εντοπιστούν προβλήματα υγείας που επηρεάζουν την επέμβαση. Επιπλέον, ο Ορθοπαιδικός οφείλει να ενημερωθεί για τυχόν φάρμακα ή συμπληρώματα που λαμβάνει ο ασθενής. Ο προεγχειρητικός έλεγχος περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος και ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ).
ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
Στις περισσότερες αρθροσκοπικές επεμβάσεις του γόνατος, ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ίδια ημέρα.
ΑΦΙΞΗ:Ο ασθενής ενημερώνεται λεπτομερώς από το νοσοκομείο για το ραντεβού. Συνήθως, καταφτάνει 1 με 2 ώρες πριν το χειρουργείο νηστικός από το προηγούμενο βράδυ.
ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ:Όταν φτάσει ο ασθενής, τον επισκέπτεται ο αναισθησιολόγος και συζητούν τις εναλλακτικές της αναισθησίας (γενική, περιοχική, τοπική).
- Στην τοπική αναισθησία «μουδιάζει» (αναισθητοποιείται) η περιοχή του γόνατος.
- Στην περιοχική (ραχιαία ή επισκληρίδιος) αναισθητοποιείται το σώμα κάτω από τη μέση.
- Στην γενική αναισθησία ο ασθενής κοιμάται.
Ο αναισθησιολόγος βοηθάει τον ασθενή να πάρει τις σωστές αποφάσεις. Στην περίπτωση που ο ασθενής υποβληθεί σε τοπική ή περιοχική αναισθησία, είναι σε θέση να παρακολουθήσει την επέμβαση από την οθόνη.
ΕΠΕΜΒΑΣΗ
Ο Ορθοπαιδικός κάνει συγκεκριμένες και πολύ μικρές τομές στο γόνατο. Η άρθρωση γεμίζει με στείρο διάλυμα (φυσιολογικός ορός) και ακολουθεί επιμελής έκπλυση. Έτσι, ο χειρουργός μπορεί να επισκοπήσει τις δομές του γόνατος με σαφήνεια και μεγάλη λεπτομέρεια.
Το πρώτο βήμα, είναι η διάγνωση ή η επιβεβαίωση της διάγνωσης. Στη περίπτωση που μετά τη διάγνωση χρειαστεί θεραπεία, εισάγονται ειδικά εργαλεία μέσω μικρών τομών. Αυτά περιλαμβάνουν ειδικά αρθροσκοπικά ψαλίδια, αρθροσκοπική διαθερμία και το shaver (ειδικό γλύφανο υψηλής ενέργειας).
Αυτό το μέρος της επέμβασης διαρκεί συνήθως 30 λεπτά με μία ώρα, ανάλογα με την περίπτωση.
Η αρθροσκόπηση γόνατος χρησιμοποιείται πιο συχνά σε:
- Αφαίρεση ή αποκατάσταση μετά από ρήξη μηνίσκου.
- Αποκατάσταση μετά από ρήξη του πρόσθιου χιαστού.
- Απόξεση - αφαίρεση του εκφυλισμένου αρθρικού χόνδρου.
- Αφαίρεση ελέυθερων σωμάτων (θραύσματα οστού ή χόνδρου).
- Αφαίρεση φλεγμαίνοντος αρθρικού ιστού.
Τέλος, οι μικρές τομές συγκλείνονται με ένα ή δύο ράμματα η καθεμία και καλύπτονται με μαλακό επίδεσμο.
Ανάλογα με την περίπτωση ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του την ίδια ημέρα ή την επόμενη, πάντα συνοδευόμενος (καθώς αντενδείκνυται η οδήγηση τα πρώτα εικοσιτετράωρα).
ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η αποκατάσταση μετά από αρθροσκόπηση του γόνατος είναι πολύ πιο γρήγορη από την παραδοσιακή ανοικτή χειρουργική επέμβαση. Παρ’όλα αυτά, είναι σημαντικό να ακολουθήσει ο ασθενής τις οδηγίες του Ορθοπαιδικού κατά την μετεγχειρητική περίοδο.
ΟΙΔΗΜΑΗ ανάρροπη θέση του σκέλους (το πόδι ψηλά) και η παγοθεραπεία μπορεί να αποτρέψει το οίδημα για τις πρώτες ημέρες.
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΔΕΣΜΩΝΟ ασθενής εξέρχεται με μια καλή περίδεση γύρω από το γόνατο. Το τραύμα πρέπει να κρατηθεί καθαρό και στεγνό. Ο χειρουργός θα δώσει οδηγίες για το πότε μπορεί ο ασθενής να κάνει αλλαγή στο τραύμα ή να κάνει ντους ή μπάνιο.
Μετά από λίγες ημέρες, ο ασθενής επισκέπτεται τον χειρουργό για να ελέγξει την πρόοδο, την κλινική κατάσταση και για να αρχίσει το πρόγραμμα μετεγχειρητικής αποθεραπείας.
ΦΟΡΤΙΣΗ ΣΚΕΛΟΥΣΟι περισσότεροι ασθενείς χρειάζονται πατερίτσες μετά την επέμβαση. Ο χειρουργός αποφασίζει πότε είναι ασφαλές να φορτίσει ο ασθενής το χειρουργημένο σκέλος. Για οποιαδήποτε απορία πρέπει να έρχεται σε επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
ΟΔΗΓΗΣΗΟ θεράπων ιατρός βάσει της πορείας του ασθενούς θα επιτρέψει την επιστροφή στην οδήγηση. Αυτή η απόφαση θα εξαρτηθεί από κάποιους παράγοντες, όπως:
- Το γόνατο που εμπλέκεται
- Αν πρόκειται για αυτόματο αυτοκίνητο ή με συμπλέκτη
- Το είδος της επέμβασης
- Το επίπεδο του πόνου
- Αν και κατά πόσο γίνεται χρήση οπιοειδών παυσίπονων
- Το επίπεδο κινητικότητας του γόνατος
Σε φυσιολογικές συνθήκες, οι ασθενείς είναι σε θέση να οδηγήσουν από 1 με 3 εβδομάδες μετά το χειρουργείο.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Ο θεράπων ιατρός συνταγογραφεί αναλγητικά φάρμακα για την ανακούφιση από τον πόνο μετά την επέμβαση. Επιπλέον, ανάλογα με την περίπτωση, σνυταγογραφεί φάρμακα όπως η ασπιρίνη ή ηπαρίνη (Ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους, ΗΧΜΒ) για να μειωθεί ο κίνδυνος θρόμβωσης.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ
Ο ασθενής οφείλει να ασκείται καθημερινά και σε τακτική βάση για αρκετές εβδομάδες μετά το χειρουργείο, εστιάζοντας κυρίως στο χειρουργημένο γόνατο. Έτσι, θα ανακτήσει το εύρος κίνησης και η δύναμη των μυών πέριξ της άρθρωσης. Η μετεγχειρητική κινητοποίηση και άσκηση θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Όπως σε κάθε χειρουργείο, έτσι και στις αρθροσκοπήσεις μπορεί να παρουσιαστούν κάποιες επιπλοκές. Είναι σπάνιες και συνήθως μικρής σημασίας.
Οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές μετά από αρθροσκόπηση του γόνατος περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη (μόλυνση του τραύματος)
- Θρόμβωση
- Αιμάτωμα (Αίμαρθρος)
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ («ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ»)
Ο ασθενής οφείλει να καλέσει αμέσως τον χειρουργό αν παρουσιάσει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Πυρετό
- Ρίγος
- Επίμονο οίδημα ή ερυθρότητα στο γόνατο
- Σημαντική αύξηση του επιπέδου του πόνου
- Οίδημα και πόνο στην γάμπα (γαστροκνημία)
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Ο ασθενής είναι σε θέση να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες μετά από 6 με 8 εβδομάδες, εκτός αν πρόκειται για αποκατάσταση χιαστών συνδέσμων. Όσον αφορά στις αθλητικές δραστηριότητες μπορεί να χρειαστεί μεγαλύτερο χρονικο διάστημα το οποίο ορίζεται από τον χειρουργό.
Αν το επάγγελμα του ασθενούς περιλαμβάνει βαριά εργασία, η αναρρωτική άδεια μπορεί να είναι μεγαλύτερη. Για την καλύτερη ασφάλεια, ο ιατρός συζητά με τον ασθενή για την σίγουρη επιστροφή στην εργασία του.
Το τελικό κλινικό αποτέλεσμα της επέμβασης καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την βλάβη του γόνατος. Για παράδειγμα, αν ο αρθρικός χόνδρος έχει φθαρεί σε μεγάλο βαθμό, τότε η πλήρης ανάρρωση δεν είναι δυνατή. Αυτό μπορεί να σημαίνει περιορισμό των δραστηριοτήτων και αλλαγή τρόπου ζωής.