Η ολική αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί μια από τις πιο επιτυχημένες επεμβάσεις της ορθοπαιδικής. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, επιτρέπει στους ασθενείς να ζήσουν μια πιο δραστήρια ζωή απαλλαγμένη από τον χρόνιο πόνο στο γόνατο. Ωστόσο, με τον καιρό η αρθροπλαστική μπορεί να αποτύχει ή να φθαρεί για μια σειρά από λόγους. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, το γόνατο του ασθενούς μπορεί να γίνει επώδυνο και οιδηματώδες (πρησμένο), με μεγάλο βαθμό δυσκαμψίας και αστάθειας, γεγονός που οδηγεί σε αναστολή των καθημερινών δραστηριοτήτων.
Αν η αρθροπλαστική του γόνατος αποτύχει, ο Ορθοπαιδικός θα συστήσει δεύτερη χειρουργική επέμβαση για την αντικατάσταση της πρόθεσης, η οποία ονομάζεται αναθεώρηση. Σε αυτή τη διαδικασία, ο ιατρός αφαιρεί ορισμένα ή όλα τα τμήματα της αρχικής πρόθεσης και τις αντικαθιστά με καινούριες.
Παρά το γεγονός ότι και οι δύο επεμβάσεις έχουν τον ίδιο στόχο, δηλαδή να ανακουφίσουν από τον πόνο και να βελτιώσουν τη ζωή του ασθενούς, η αναθεώρηση είναι διαφορετική από την πρώτη ολική αρθροπλαστική γόνατος. Πρόκειται για μία μεγαλύτερη και πιο πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί εκτενή προγραμματισμό καθώς και εξειδικευμένα εμφυτεύματα-προθέσεις και τοποθέτησή τους με ειδικά εργαλεία για την επίτευξη ενός καλού αποτελέσματος.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Κατά τη διάρκεια της πρώτης ολικής αρθροπλαστικής γόνατος, η άρθρωση αντικαθίσταται με ένα εμφύτευμα ή πρόθεση, κατασκευασμένα από μέταλλο και ειδικά πλαστικά ένθετα. Παρόλο που ο μεγαλύτερος αριθμός των αρθροπλαστικών είναι εξαιρετικά επιτυχημένος, με την πάροδο του χρόνου, προβλήματα όπως η φθορά του υλικού και η χαλάρωση της πρόθεσης μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους και να απαιτηθεί μια διαδικασία αναθεώρησης για την αντικατάσταση των φθαρμένων υλικών.Ανάλογα με την περίπτωση, υπάρχουν διάφοροι τύποι επέμβασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αναθεωρείται μόνο ένα μέρος της πρόθεσης. Άλλες φορές πρέπει να αφαιρεθούν και να αντικατασταθούν και τα τρία μέρη (μηρός,κνήμη και επιγονατίδα) με ειδικές προθέσεις με προσθετικά μέρη (Augments), ή οστικά μοσχεύματα που υποκαθιστούν το έλλειμα οστού που δημιουργείται.Η βλάβη στο οστό μπορεί να καταστήσει δύσκολη για τον Ορθοπαιδικό την χρήση φυσιολογικών (standard) προθέσεων γόνατος, και στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιεί εξειδικευμένα εμφυτεύματα με μεγαλύτερους στυλεούς (stem) για να προσδίδουν μεγαλύτερη στήριξη.
ΠΟΤΕ ΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙ Η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ
ΦΘΟΡΑ ΚΑΙ ΧΑΛΑΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΘΕΣΗΣΗ ολική αρθροπλαστική γόνατος για να λειτουργήσει σωστά και ανώδυνα χρειάζεται μια σταθερή σύνδεση με το οστό. Κατά την αρχική επέμβαση είτε με τη χρήση τσιμέντου ή με την ανάπτυξη οστίτη ιστού στις ειδικά διαμορφωμένες πορώδεις προθέσεις, τα εμφυτεύματα σταθεροποιούνται με μεγάλη ακρίβεια στο οστό. Με τον καιρό όμως, μια πρόθεση μπορεί να χαλαρώσει από το υποκείμενο οστό, αρχίζοντας να προκαλεί πόνο στον ασθενή.
Η αιτία της χαλάρωσης δεν είναι πάντοτε σαφής, αλλά οι δραστηριότητες που φορτίζουν υπερβολικά το γόνατο, το υπερβολικό βάρος του ασθενούς και η φθορά του πλαστικού ένθετου (πολυαιθυλένιο) είναι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν. Επίσης, οι ασθενείς που ήταν νεότεροι την στιγμή του πρώτου χειρουργείου έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να ξεπεράσουν το προσδόκιμο ζωής ή επιβίωσης των υλικών της πρόθεσης και γι’αυτό τον λόγο είναι πολύ πιθανό ότι θα χειρουργηθούν είτε λογω χαλάρωσης ή λόγω φυσιολογικής φθοράς των υλικών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα μικροσκοπικά σωματίδια που προκύπτουν από τη φθορά του πλαστικού ένθετου συσσωρεύονται γύρω από την άρθρωση και προκαλούν την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς. Αυτή η αντίδραση προσβάλλει επίσης και το υγιές οστό γύρω από την πρόθεση (οστεόλυση). Καθ’αυτόν τον τρόπο η οστεόλυση οδηγεί σε οστικό έλλειμα και σε χαλάρωση της πρόθεσης.
ΛΟΙΜΩΞΗΗ μόλυνση αποτελεί πιθανή επιπλοκή οποιασδήποτε χειρουργικής επέμβασης, συμπεριλαμβανομένης και της ολικής αρθροπλαστικής γόνατος. Η μόλυνση μπορεί να προκύψει κατά την νοσηλεία ή κατά την περίοδο της ανάρρωσης στο σπίτι, ή και χρόνια μετά το χειρουργείο λόγω μιας οδοντιατρικής επέμβασης.
Στη περίπτωση που ένα εμφύτευμα όπως η πρόθεση του γόνατος μολυνθεί, το γόνατο γίνεται επώδυνο και άκαμπτο, ενώ μπορεί παράλληλα να χαλαρώσει (σηπτική χαλάρωση). Ακόμη και αν το εμφύτευμα δε χαλαρώσει, ο πόνος, το οίδημα και πιθανώς οι εκκρίσεις από το γόνατο, μπορεί να καταστήσουν αναγκαία τη χειρουργική επέμβαση της αναθεώρησης.
Η αναθεώρηση για σηπτικούς λόγους μπορεί να γίνει με δύο τρόπους, ανάλογα με τη περίπτωση (τύπος βακτηρίων, βαθμός μόλυνσης κ.α.)
- Χειρουργικός καθαρισμός. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει έκπλυση της περιοχής με αντικατάσταση του πολυαιθυλενίου (πλαστικού), ενώ τα μεταλλικά εμφυτεύματα μπορούν να μην αντικατασταθούν.
- Χειρουγική αντιμετώπιση σε στάδια. Στις πιο πολλές περιπτώσεις, η πρόθεση πρέπει να αφαιρεθεί εντελώς και η αναθεώρηση θα πρέπει να γίνει σε δύο ξεχωριστές επεμβάσεις. Στην πρώτη επέμβαση αφαιρείται η πρόθεση και τοποθετείται ένα προσωρινό κομμάτι από τσιμέντο (spacer), εμποτισμένο με αντιβιοτικά, και παραμένει στην άρθρωση για αρκετές εβδομάδες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο ασθενής λαμβάνει και ενδοφλέβια αντιβίωση. Όταν υπάρξουν οι ενδείξεις, πραγματοποιείται η δεύτερη επέμβαση για την αφαίρεση του spacer και την τοποθέτηση μιας νέας πρόθεσης. Η αντικατάσταση της πρόθεσης σχετίζεται με μεγαλύτερα ποσοστά ίασης από την λοίμωξη αλλά σχετίζεται επίσης με μακρύτερη νοσηλεία και μεγαλύτερη ταλαιπωρία για τον ασθενή.
ΑΣΤΑΘΕΙΑΕάν οι σύνδεσμοι της άρθρωσης υποστούν βλάβη, το γόνατο μπορεί να γίνει ασταθές. Επειδή τα περισσότερα εμφυτεύματα έχουν σχεδιαστεί για να λειτουργούν με τους υπάρχοντες συνδέσμους του ασθενούς, τυχόν τραυματισμοί ή αλλαγές σε αυτούς τους συνδέσμους μπορούν να εμποδίσουν τη σωστή λειτουργία του γόνατος. Στη περίπτωση της αστάθειας ο ασθενής αισθάνεται να «φεύγει το γόνατο από τη θέση του» και να πονάει. Εάν η αστάθεια δε μπορεί να αντιμετωπιστεί με μη χειρουργικά μέσα (φυσικοθεραπεία) τότε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με επέμβαση αναθεώρησης της ολικής αρθροπλαστικής.
ΔΥΣΚΑΜΨΙΑΜερικές φορές, μια ολική αρθροπλαστική γόνατος μπορεί να μην επιτύχει μεγάλο εύρος κίνησης και ο ασθενής να μην είναι σε θέση να εκτελέσει τις καθημερινές του δραστηριότητες κυρίως λόγω της δημιουργίας ουλώδους ιστού. Στην περίπτωση αυτή, ο Ορθοπαιδικός μπορεί να προσπαθήσει να ανακτήσει το εύρος κίνησης της άρθρωσης με «κινήσεις υπό αναισθησία».
Κατά τη διαδικασία αυτή, υπό αναισθησία (για να μην αισθάνεται πόνο ο ασθενής), ο ιατρός εκτελεί κινήσεις κάμψης και έκτασης του γόνατος με δύναμη ώστε να «σπάσει» τις συμφύσεις και τον ουλώδη ιστό. Εάν παρόλη τη προσπάθεια, ο ασθενής δεν ανακτήσει το εύρος κίνησης του γόνατός του, τότε μπορεί να χρειαστεί επέμβαση αναθεώρησης της αρθροπλαστικής.
ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ
Το περιπροθετικό κάταγμα είναι ένα κάταγμα (σπάσιμο) που εντοπίζεται γύρω από τα υλικά της πρόθεσης μιας άρθρωσης, και στη συγκεκριμένη περίπτωση του γόνατος. Πρόκειται για τραυματισμούς μετά από πτώση και συνήθως απαιτούν χειρουργική επέμβαση αναθεώρησης.
Για τον προσδιορισμό της έκτασης της αναθεώρησης που απαιτείται, ο Ορθοπαιδικός θα εξετάσει διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας του οστού, τον τύπο και την θέση του κατάγματος και αν η πρόθεση έχει χαλαρώσει. Όταν το κάταγμα είναι συντριπτικό ή οστεοπορωτικό τότε μπορεί να χρειαστεί να αντικατασταθούν όλα τα μέρη της πρόθεσης με μεγαλύτερα και εξειδικευμένα ένθετα.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣυνήθως, προγραμματίζεται μια πλήρης εξέταση αρκετές εβδομάδες πριν την επέμβαση της αναθεώρησης. Ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, όπως καρδιολογική νόσο, είναι καλό να εκτιμηθούν από καρδιολόγο, πριν την επέμβαση.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣΑπεικονιστικές εξετάσεις: Ο ιατρός ζητάει κάποιες απεικονιστικές εξετάσεις για περισσότερες πληροφορίες.Ακτινογραφίες: Παρέχουν μια καλή εικόνα των πυκνών δομών, όπως των οστών και των υλικών της αρθροπλαστικής, δίνοντας σημαντικές πληροφορίες για την σχέση τους.
Άλλες απεικονιστικές εξετάσεις: Ένα σπινθηρογράφημα και μια Μαγνητική τομογραφία μπορεί να βοηθήσουν στον προσδιορισμό της χαλάρωσης της πρόθεσης και στην διερεύνηση των πιθανών αιτίων.
Εργαστηριακές εξετάσεις: Για να εξεταστεί το ενδεχόμενο της λοίμωξης ο ιατρός ζητάει εργαστηριακές εξετάσεις αίματος. Επιπλέον, μπορεί να παρακεντήσει την άρθρωση του γόνατος και να στείλει για ανάλυση το αρθρικό υγρό.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙΕπειδή η κινητικότητα του ασθενούς περιορίζεται μετά την επέμβαση, θα χρειαστεί βοήθεια για αρκετές εβδομάδες. Ο ιατρός, ένας κοινωνικός λειτουργός ή οποιοσδήποτε αρμόδιος οφείλει να καθοδηγήσει τον ασθενή. Ανάλογα με τη κατάσταση μπορεί να χρειαστεί να μείνει στο νοσοκομείο ή στο κέντρο αποκατάστασης για κάποιο χρονικό διάστημα.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Όπως με κάθε χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν κίνδυνοι που συνδέονται με την αναθεώρηση της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος. Η επέμβαση είναι πιο χρονοβόρος και περίπλοκη από την πρώτη φορά, και γι’αυτό ενέχει μεγαλύτερους κινδύνους, οι οποίοι αναλύονται στον ασθενή πριν την επέμβαση.
Οι πιθανές επιπλοκές στην αναθεώρηση ολικής αρθροπλαστικής γόνατος περιλαμβάνουν:
- Κακή επούλωση του τραύματος
- Μειωμένο εύρος κίνησης και δυσκαμψία του γόνατος
- Λοίμωξη του τραύματος ή της νέας πρόθεσης
- Αιμορραγία
- Θρόμβωση
- Περιπροθετικό κάταγμα κατά την επέμβαση
- Κάκωση νεύρου ή αγγείου
- Πνευμονική εμβολή
- Καρδιολογικές επιπλοκές
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασθενής κάνει εισαγωγή στο νοσοκομείο μια ημέρα πριν το χειρουργείο.
ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑΜετά την εισαγωγή, ο ασθενής αξιολογείται από ένα μέλος της αναισθησιολογικής ομάδας. Οι πιο κοινοί τύποι αναισθησίας είναι η γενική (ο ασθενής κοιμάται), η ραχιαία ή επισκληρίδιος και η περιοχική αναισθησία του νευρικού αποκλεισμού (μπλοκ). Ο αναισθησιολόγος είναι αυτός που θα καθορίσει το είδος της αναισθησίας που είναι ασφαλέστερο για τον ασθενή.
ΕΠΕΜΒΑΣΗΗ επέμβαση της αναθεώρησης είναι πιο σύνθετη και χρονοβόρος από την πρώτη (primary) ολική αρθροπλαστική. Στις περισσότερες περιπτώσεις διαρκεί 2-3 ώρες.
Αρχικά, ο χειρουργός τέμνει βάσει της παλαιότερης τομής από την πρώτη επέμβαση. Η τομή μπορεί να είναι μεγαλύτερη για την ανεμπόδιστη αφαίρεση των υλικών. Μετά τη τομή ο χειρουργός ανασπά την επιγονατίδα και αποκαλύπτει την άρθρωση του μηριαίου με την κνήμη.
Ο Ορθοπαιδικός εξετάζει τους μαλακούς ιστούς για να διαπιστώσει την ύπαρψη πιθανών σημείων λοίμωξης ή φθοράς και λαμβάνει την απόφαση να αφαιρέσει μερικά ή όλα τα ένθετα της πρόθεσης του γόνατος.
Ακολουθεί η προσεκτική αφαίρεση των εμφυτευμάτων για να διατηρηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο υγιές οστό. Εάν έγινε χρήση τσιμέντου κατά τη πρώτη επέμβαση, πρέπει να αφαιρεθεί, διαδικασία αρκετά χρονοβόρα που αυξάνει τη διάρκεια της επέμβασης.Μετά την αφαίρεση της πρόθεσης, ο Ορθοπαιδικός προετοιμάζει τις επιφάνειες του οστού για την τοποθέτηση της πρόθεσης αναθεώρησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχουν σημαντικές απώλειες οστού γύρω από το γόνατο και γι’αυτό χρησιμοποιούνται αυξητικά μεταλλικά μπλοκ για την αναπλήρωση των ελλειμμάτων.
Σπανιότερα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί οστικό μόσχευμα (αυτομόσχευμα ή αλλομόσχευμα) για την κάλυψη των οστικών ελλειμμάτων.
Τέλος, ο χειρουργός τοποθετεί τα ειδικά μέρη της πρόθεσης, αποκαθιστά τους μαλακούς ιστούς και ελέγχει τις κινήσεις του γόνατος. Μετά την τοποθέτηση της παροχέτευσης ακολουθεί η σύγκλειση κατά στρώματα.
ΝΟΣΗΛΕΙΑ
Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο αρκετές ημέρες καθώς η αποκατάσταση μετά από αναθεώρηση είναι πιο αργή σε σχέση με την πρώτη ολική αρθροπλαστική.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥΜετά την επέμβαση χορηγείται στον ασθενή κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για την διαχείριση του πόνου. Εκτός απροόπτων, η βάδιση αρχίζει τις πρώτες ημέρες μετά το χειρουργείο.
ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΟ ασθενής θα ενισχύσει τη δύναμη και το εύρος κίνησης της άρθρωσης με συγκεκριμένες ασκήσεις ώστε να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Για να αποκατασταθεί η πλήρης κίνηση στο γόνατο, ο ιατρός μπορεί να συστήσει το μηχάνημα συνεχούς παθητικής κίνησης (CPM).
Με τη βοήθεια του CPM το γόνατο κινείται στις προκαθορισμένες γωνίες και σύμφωνα με ορισμένους συναδέλφους οδηγεί στην γρηγορότερη αποκατάσταση του εύρους κίνησης.
ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που υποβλήθηκαν σε αναθεώρηση ολικής αρθροπλαστικής γόνατος παρουσιάζει καλά μακροχρόνια αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της ανακούφισης από τον πόνο και της αυξημένης σταθερότητας. Η πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας της άρθρωσης όμως δεν είναι πάντα εφικτή και μερικοί ασθενείς θα συνεχίσουν να έχουν ενοχλήσεις και δυσκαμψία μετά από την χειρουργική επέμβαση της αναθεώρησης.
-
Για αντιμετώπιση του προβλήματός σας
ή καλέστε μας στο
